الجديد

عبد الوهاب بوحديبة .. عالم الاجتماع “المتعفف” عن السياسة

هسام الحاجي

لم يكن عبد الوهاب بوحديبة مجرد مدرس جامعي لمادة علم الإجتماع بل يمكن القول أنه من القلائل الذين امتهنوا ذلك و تجاوز هذا المستوى ليكون عالم إجتماع بكل ما في العبارة من دلالات وقع انتهاك أغلبها للأسف في ظل ما يشهده مجتمعنا من تبخيس للعلم و المعرفة و من ميل مرضي إلى اغداق أكبر الألقاب على الجميع و هو ما يؤدي في نهاية الأمر إلى تبخيس المعرفة و اخضاعها لرهانات اللحظة السياسية و القراءات الأيديولوجية.

هناك بكل تأكيد أسماء لشخصيات يمكن أن نعتبر أنها بلغت مرحلة العلم في مجال قراءة المجتمع و لكن هؤلاء لا يمكن رغم أهمية اسهامهم و متانة تكوينهم أن يرتقوا إلى المرتبة العلمية التي بلغها عبد الوهاب بوحديبة و لا في ما بذله من جهد بعيدا عن الضجيج من أجل تأصيل علم الإجتماع في التربة الأكاديمية التونسية.

هذا الجهد وظف له عبد الوهاب بوحديبة ثقافة موسوعية قوامها السيطرة على اللغتين العربية و الفرنسية و نهم نادر للمعرفة و قدرة لافتة على إلتقاط أبسط الظواهر لتحويلها إلى مجال للبحث و الكتابة دون أن يعني ذلك نفورا أو تخوفا من الخوض في ” المحرمات ” .

كان عبد الوهاب متمكنا من جوهر الثقافة العربية الإسلامية بقدر تمكنه من عمق الثقافة الحديثة و متمسكا بأن يساهم في تقدم مجتمعه دون أن يقايض رداء العالم بقبعة السياسي و هو ما جعله لا يقبل من المهام الإدارية التي لا تخلو من بعد سياسي إلا تلك التي لا تبعده عن العلوم الإنسانية فأدار مركز الدراسات والبحوث الاقتصادية والاجتماعية و ” بيت الحكمة ” و رفض مرارا تولي مسؤوليات حكومية شعورا منه أن ” السياسي ” غالبا ما يوظف العالم ثم يتخلى عنه.

و إذا كان من الصعب الإتيان على ما تركه عبد الوهاب بوحديبة من تراث فكري هام و ثري فإنه يمكن الإشارة بعجالة إلى أمرين.

يتمثل الأول في ما ميز الراحل في مستوى سلوكه من رقي انعكس على المناخ الذي كان يقدم فيه دروسه و أما الثاني في أن بوحديبة المعتز بانحداره من مدينة القيروان قد بذل جهدا لافتا للتأكيد على أن الإسلام في عمقه يرفض الكبت و ينتصر للحياة و يمتلك رؤية انسية يتعين إبرازها.

قد يكون عبد الوهاب بوحديبة قد تجنب إحداث قطيعة معرفية مع منطلقات التوجهات السلفية و لكنه قدم في كتاب ” الجنسانية في الإسلام ” و هو أول كتبه اذ صدر سنة 1975 و ” ثقافة العطر في الإسلام ” و هو آخر كتبه إذ صدر سنة 2017 مع بلوغ مؤلفه عامه الخامس و الثمانين صورة عن إسلام يرفض التحلل و لكنه يؤمن بالحرية و يحتفي بالحياة…

ما كتبه عبد الوهاب بوحديبة عن الجنسانية و الألوان و العطور يمكن أن يكون مدخلا لمقاربات علاجية للذات الجمعية العربية المنكسرة لأنه يوفر أدوات مصالحة بين الإنسان و محيطه المباشر و هو ما يعني أن عبد الوهاب بوحديبة هو صاحب رؤية لا تقل أهمية عن الرؤى التي صاغها عدد من المثقفين العرب كعابد الجابري و محمد أركون و طيب تيزيني و أن توظيف هذه الأدوات قد ينقذ ممارسة علم الإجتماع في تونس مما غلب عليها من ميل لاعتماد ” البراديغمات ” الجاهزة و تغليب للاعتبارات الايديولوجية و سقوط تدريجي في ممارسة ” السوسيوغرافيا ” بما تعنيه من مجرد وصف ظاهر الأشياء عوض ممارسة ” السوسيولوجيا ” بما هي بحث في عمق الأشياء و الدلالات و المعاني.

موقع " التونسيون " .. العالم من تونس [كل المقالات]

Comments

Be the first to comment on this article

اترك تعليقاً

لن يتم نشر عنوان بريدك الإلكتروني. الحقول الإلزامية مشار إليها بـ *

Acıbadem evden eve nakliyat, Acıbadem Nakliyat
Bahçeşehir evden eve nakliyat, Bahçeşehir Nakliyat
Evden eve nakliyat, Nakliyat, İstanbul evden eve nakliyat, nakliyat firmaları, nakliye
Şehirler arası nakliyat, Şehirlerarası evden eve nakliyat
evden eve nakliyat ücretleri
evden eve nakliyat ücretleri
eşya depolama uluslararası evden eve nakliyat

istanbul izmir şehirler arası evden eve nakliyat

istanbul izmir evden eve nakliyat

istanbul bodrum evden eve nakliyat

istanbul fetihye evden eve nakliyat

bodrum evden eve nakliyat

istanbul izmir şehirler arası evden eve nakliyat

istanbul izmir evden eve nakliyat

istanbul bodrum evden eve nakliyat

istanbul fetihye evden eve nakliyat

bodrum evden eve nakliyat

uluslararası eşya taşımacılığı uluslararası eşya taşımacılığı eşya depolama yurtdışı kargo uluslararası evden eve nakliyat istanbul ev depolama ev eşyası depolama uluslararası ev taşıma uluslararası evden eve nakliyat uluslararası nakliyat
bursa escort gorukle escort
deneme bonusu deneme bonusu veren siteler
İstanbul İzmir nakliyat İstanbul İzmir evden eve nakliyat ümraniye evden eve nakliyat ümraniye nakliyat kağıthane evden eve nakliyat kağıthane nakliyat çekmeköy nakliyat çekmeköy evden eve nakliyat
deneme bonusu veren siteler deneme bonusu
ankara escort
akü servis akumyolda.comakücü akumyoldaakumyolda.comakumyolda.com akücü
ingilizceturkce.gen.tr
TranslateDict.com is a online platform that specializes in free translation, helping visitors to translate to English from a wide variety of languages.translatedicttranslatedict.com
Free Spanish to English translation services are available at spanishenglish.com to help you understand and communicate in both languages. spanishenglish.com
şehirler arası nakliyat manisa şehirler arası nakliyat şehirler arası nakliyat şehirler arası nakliyat şehirler arası nakliyat profesyonel evden eve nakliyat ofis taşıma sigortalı evden eve nakliyat istanbul evden eve nakliyat
kazansana
Şehirler arası nakliyat
unblocked games io games
evden eve nakliyat fiyatları İstanbul evden eve nakliyat
evden eve nakliyat nakliye şirketi
Sarıyer Evden Eve Nakliyat Şişli Evden Eve Nakliyat İstanbul İzmir Nakliyat, İstanbul İzmir Evden Eve Nakliyat İstanbul İzmir Evden Eve Nakliyat Kağıthane Evden Eve Nakliyat Ümraniye Evden Eve Nakliyat Çekmeköy Evden Eve Nakliyat
https://www.fapjunk.com https://pornohit.net
https://www.fapjunk.com https://pornohit.net
Başakşehir Evden Eve Nakliyat Şişli Evden Eve Nakliyat Göztepe Evden Eve Nakliyat Bakırköy Evden Eve Nakliyat Sancaktepe Evden Eve Nakliyat Mecidiyeköy Evden Eve Nakliyat Fatih Evden Eve Nakliyat Bahçeşehir Evden Eve Nakliyat Esenler Evden Eve Nakliyat İstanbul Evden Eve Nakliyat
london escorts
şehirler arası nakliyat manisa şehirler arası nakliyat Çanakkale şehirler arası nakliyat Balıkesir şehirler arası nakliyat şehirler arası nakliyat şehirler arası nakliyat Tuzcuoğlu nakliyat
evden eve nakliyat istanbul
istanbul evden eve nakliyat Eşya depolama Ev depolama
evden eve nakliyat
İzmir Şehirler Arası Nakliyat Manisa Şehirler Arası Nakliyat Çanakkale Şehirler Arası Nakliyat Balıkesir Şehirler Arası Nakliyat Şehirler Arası Nakliyat
Spanish to English translation is the process of converting written or spoken content from the Spanish language into the English language. With Spanish being one of the most widely spoken languages in the world, the need for accurate and efficient translation services is essential. Spanish to English translation plays a crucial role in various domains, including business, education, travel, literature, and more. Skilled translators proficient in both Spanish and English are required to ensure accurate and culturally appropriate translations. They must possess a deep understanding of both languages' grammar, syntax, idioms, and cultural nuances to convey the original meaning and intent of the source content effectively. Quality Spanish to English translation services help bridge the language barrier and facilitate effective communication between Spanish-speaking individuals and English-speaking audiences.spanishenglish.com
^ TOP