الجديد

الحكومة الجديدة ومكافحة الفساد ومستقبل الديمقراطية؟

بقلم: د. خالد شوكات*

صادق مجلس نوّاب الشعب فجر اليوم الخميس 27 فيفري/فبراير 2020، على حكومة السيد إلياس الفخفاخ، التي هي ثالث حكومة في عهد الجمهورية الثانية، اذ سبقتها حكومتا السيدين الحبيب الصيد ويوسف الشاهد، وهي كما نرى الحكومة الأضعف من حيث عدد النواب المصادقين عليها، 129 في مقابل 167 و168، لكنّنا نأمل أن تكون الأقوى على مستوى الأداء والانجاز والإقناع، وسنتعامل معها بهذه الروح الايجابية لاعتبارين اثنين على الاقل، أولهما سياسي وأخلاقي لكوننا – من خلال كتلة الاصلاح- مشاركون فيها وموقعون على وثيقة الحكم التي اعتمدتها، وثانيهما ديمقراطي لأننا نرى ان مستقبل المشروع الديمقراطي معلّقٌ على أدائها، ففشل جديد مضاف سيعمّق أزمة الديمقراطية الناشئة وسيدفع بتونس أكثر نحو المجهول.

بالعودة إلى وثيقة الحكم، والى تجارب الحكومات الماضية، فضلا عن الدروس المستخلصة من الوقع العربي المحيط بِنَا، خصوصا انتفاضات الشعوب الشقيقة المطالبة بالتغيير حولنا من العراق ولبنان الى الجزائر، سنرى أن أهم المواضيع التي يجب ان تشتغل عليها هذه الحكومة هو موضوع “مكافحة الفساد” لأن الفساد هو أبرز معوّقات الاصلاح وهو العدّو الاول للتنمية، وسيكون معيار التقييم الاساسي فيما يتعلِق بهذه الحكومة، والحكم على نجاحها من عدمه، قدرتها على احراز تقدّم في هذا المجال، ومن هنا وجب التنبيه الى بعض النقاط التي من شأنها المساعدة في ادراك الغايات المرجوة، وهي محصلة خبرة نظرية وعملية تراكمت عبر تجارب السنين الماضية:

1/  اتمنى ان تبنى استراتيجية الحكومة الحالية في مكافحة الفساد، على مراجعة تقييمية لحصيلة الحكومة المنقضية في هذا الامر، فقد سبق لنا الإشارة منذ سنة 2017 على الاقل الى ان مكافحة الفساد ليست “شقشقة لفظية” ولا “استعراضات خطابية” ولا “إيهام وتحيّل على الرأي العام”، فهذه المسألة شديدة الاهمية، وهي ورقة استراتيجية لا يمكن تحويلها الى لعبة شعبوية نحصل من خلالها على كسب صغير مؤقت على حساب ما يجب ان نحرزه منها من مكاسب عميقة ومستقبلية.

2/  ان الفساد الأكبرْ هو فساد الدولة وفساد القطاع العام، فالدولة هي اكبر مصدر للمناقصات والمزايدات والصفقات العمومية، ولا يزاحمها في هذا الامر اي طرف، فضلا على ان الامر ذو صلة بالمال العام الذي هو اكثر قداسة واكبر خطورة، وفيّ ظل ما طرأ على اجهزة الدولة من ترهل ومن نخر الادارة من قبل لوبيات وجماعات المصالح، التي اكتسبت طابع “الديمومة” في مقابل الحكومات التي اتسمت بطابع “المؤقت والعابر”، تهافتت موازين القوى وأضحى للفساد مراكز نفوذ لم تقدر عليها الحكومات ذات السند السياسي العريض، فما بالنا بهذه الحكومة، لكن امر الضعف النيابي المساند قد يكون له وجه إيجابي ألا وهو التخلص من ربقة “المزايا الحزبية والسياسية” التي غالبا ما صبّت في سياق مجاملة المفسدين ومداراتهم”.

3/  ان النظام الديمقراطي – وهذا من هناته ونقاط ضعفه- قد يكون النظام الأكثر ملاءمة لتحقيق المفسدين لغاياتهم، خصوصا في مراحل الانتقال حيث تصاب الدولة وأجهزتها بالضعف والهشاشة، فضلا عن قدرة المافيات ومجموعات الفساد على اختراق الأعمدة الثلاثة التي يستند اليها النظام الديمقراطي: الأحزاب السياسية والمنظمات المدنية ووسائل الاعلام، والعبور من خلالها بالتالي الى مؤسسات الحكم، ففي ظل المراحل الانتقالية عادة ما لا ينتبه الى أهمية هذه الأعمدة وخطورتها، كما لا ينتبه الى أهمية المال الفاسد في الاستيلاء عليها جزئيا او كليا، وهو ما يفضي عادة الى نوع من التكيّف بين مؤسسات النظام الديمقراطي وجماعات المفسدين، بحيث نمرّ تدريجيا من مرحلة “الديمقراطية المخترقة” إلى مرحلة “الديمقراطية الفاسدة.

4/  ان مجرد الوقوف عند هذا التراجع الكبير الحاصل في ترتيب بلادنا في سلّم “الشفافية الدولية” بين سنتي 2010 و2019، من الرتبة 43 الى الرتبة 71، يثبت الى حد كبير جدية هذا التحدي المشار اليه سلفا، الى درجة نعجز فيها حاليا على رسم خارطة وطنية للفساد، بينما كانت كانت هذه الخارطة مرسومة حيث هناك عائلة بعينها في ظل النظام السابق يشار اليها بالبنان باعتبارها عنوانا لهذا الفساد، وعندما يتوزع دم الفساد بين القبائل، وتجد الحكومات المتعاقبة نفسها جميعاً عاجزة امام متطلبات إصلاح الميناء الرئيسي في البلاد او المطار او بعض أسلاك الجمارك والأمن، مع استشراء ظاهرة الاقتصاد الموازي الى حد تتفوق فيه على الاقتصاد الرسمي، نعي حجم العدو الذي نجابه وخطورته وتحدّيه السافر للدولة وللنظام الديمقراطي الوليد.

5/  واخيرا، فان الله يزع بالسلطان ما لا يزع بالقرآن، ولعل مشكلة السلطان في ظل الديمقراطية انه لم يعد موحدا وقويًّا وفاعلا، وان عدم التضامن بين رؤوس السلطة الثلاثة في تبني استراتيجية موحدة لمكافحة الفساد، سيجعل معركتنا بالضرورة خاسرة معه، ولهذا فان الانتباه الى أهمية توقيع الجميع على الإسترتيجية وتعاون الكل في تطبيقها هو شرط الفوز الاساسي.. ان مكافحة الفساد ليست وظيفة وزارة بعينها، ولا وظيفة وزير واحد مهما كان قويا، بل هي وظيفة تاريخية تتناسب مع تلك اللحظة التاريخية التي لطالما تحدث عنها رئيس الجمهورية، وجاء الدور لتجسيدها فعلا وسلوكاً لا خطابة ووعوداً.

*كاتب ووزير تونسي سابق/ المدير التنفيذي لحركة نداء تونس

موقع " التونسيون " .. العالم من تونس [كل المقالات]

Comments

Be the first to comment on this article

اترك تعليقاً

لن يتم نشر عنوان بريدك الإلكتروني. الحقول الإلزامية مشار إليها بـ *

deneme bonusu veren siteler deneme bonusu
hentai anime sex von teenager auf xvix.eu
tovuti mtandaoni yenye picha za xx na ngono ya watu wa rangi tofauti kati ya mwanamume mweusi na mwanamke mweupe
tovuti bure mtandaoni na video za ngono amateur na hardcore ngono
ilmainen sivusto verkossa englanti hentai fetish seksivideolla ja intohimoisella pillua nuolemalla
สาวเอเชียออกเดทออนไลน์และร่วมเพศในป่าบนเว็บไซต์ลามกที่ดีที่สุด teensexonline.com
online site of dr doe porn video where the big tits doctor get fucked deep in mouth and pussy
most hardcore amateur interracial sex videos with women that get drilled deep in ass and pussy
noe som gir en fantastisk blow job fanget
bure ngono tovuti ngono na Interracial Porn Video Kwa Kura ya kutomba Horny
ฟรีผู้หญิงออกเดทออนไลน์เพื่อร่วมเพศทางปากและมีเพศสัมพันธ์ทางปากเช่นเดียวกับการอมลึกคอหอย
trang web hẹn hò trực tuyến nơi người đàn ông trưởng thành đụ cô gái còn trinh trong âm hộ ướt át và chặt chẽ của cô ấy
enjoy the most exciting amateur blowjob deepthroat with balls licking and rimming
Acıbadem evden eve nakliyat, Acıbadem Nakliyat
Bahçeşehir evden eve nakliyat, Bahçeşehir Nakliyat
Evden eve nakliyat, Nakliyat, İstanbul evden eve nakliyat, nakliyat firmaları, nakliye
Şehirler arası nakliyat, Şehirlerarası evden eve nakliyat
evden eve nakliyat ücretleri
evden eve nakliyat ücretleri
eşya depolama uluslararası evden eve nakliyat

istanbul izmir şehirler arası evden eve nakliyat

istanbul izmir evden eve nakliyat

istanbul bodrum evden eve nakliyat

istanbul fetihye evden eve nakliyat

bodrum evden eve nakliyat

istanbul izmir şehirler arası evden eve nakliyat

istanbul izmir evden eve nakliyat

istanbul bodrum evden eve nakliyat

istanbul fetihye evden eve nakliyat

bodrum evden eve nakliyat

uluslararası eşya taşımacılığı uluslararası eşya taşımacılığı eşya depolama yurtdışı kargo uluslararası evden eve nakliyat istanbul ev depolama ev eşyası depolama uluslararası ev taşıma uluslararası evden eve nakliyat uluslararası nakliyat
bursa escort gorukle escort
deneme bonusu deneme bonusu veren siteler
İstanbul İzmir nakliyat İstanbul İzmir evden eve nakliyat ümraniye evden eve nakliyat ümraniye nakliyat kağıthane evden eve nakliyat kağıthane nakliyat çekmeköy nakliyat çekmeköy evden eve nakliyat
deneme bonusu veren siteler deneme bonusu
ankara escort
akü servis akumyolda.comakücü akumyoldaakumyolda.comakumyolda.com akücü
ingilizceturkce.gen.tr
TranslateDict.com is a online platform that specializes in free translation, helping visitors to translate to English from a wide variety of languages.translatedicttranslatedict.com
Free Spanish to English translation services are available at spanishenglish.com to help you understand and communicate in both languages. spanishenglish.com
şehirler arası nakliyat manisa şehirler arası nakliyat şehirler arası nakliyat şehirler arası nakliyat şehirler arası nakliyat profesyonel evden eve nakliyat ofis taşıma sigortalı evden eve nakliyat istanbul evden eve nakliyat
kazansana
Şehirler arası nakliyat
unblocked games io games
evden eve nakliyat fiyatları İstanbul evden eve nakliyat
evden eve nakliyat nakliye şirketi
Sarıyer Evden Eve Nakliyat Şişli Evden Eve Nakliyat İstanbul İzmir Nakliyat, İstanbul İzmir Evden Eve Nakliyat İstanbul İzmir Evden Eve Nakliyat Kağıthane Evden Eve Nakliyat Ümraniye Evden Eve Nakliyat Çekmeköy Evden Eve Nakliyat
https://www.fapjunk.com https://pornohit.net
https://www.fapjunk.com https://pornohit.net
Başakşehir Evden Eve Nakliyat Şişli Evden Eve Nakliyat Göztepe Evden Eve Nakliyat Bakırköy Evden Eve Nakliyat Sancaktepe Evden Eve Nakliyat Mecidiyeköy Evden Eve Nakliyat Fatih Evden Eve Nakliyat Bahçeşehir Evden Eve Nakliyat Esenler Evden Eve Nakliyat İstanbul Evden Eve Nakliyat
london escorts
şehirler arası nakliyat manisa şehirler arası nakliyat Çanakkale şehirler arası nakliyat Balıkesir şehirler arası nakliyat şehirler arası nakliyat şehirler arası nakliyat Tuzcuoğlu nakliyat
evden eve nakliyat istanbul
istanbul evden eve nakliyat Eşya depolama Ev depolama
evden eve nakliyat
İzmir Şehirler Arası Nakliyat Manisa Şehirler Arası Nakliyat Çanakkale Şehirler Arası Nakliyat Balıkesir Şehirler Arası Nakliyat Şehirler Arası Nakliyat
Spanish to English translation is the process of converting written or spoken content from the Spanish language into the English language. With Spanish being one of the most widely spoken languages in the world, the need for accurate and efficient translation services is essential. Spanish to English translation plays a crucial role in various domains, including business, education, travel, literature, and more. Skilled translators proficient in both Spanish and English are required to ensure accurate and culturally appropriate translations. They must possess a deep understanding of both languages' grammar, syntax, idioms, and cultural nuances to convey the original meaning and intent of the source content effectively. Quality Spanish to English translation services help bridge the language barrier and facilitate effective communication between Spanish-speaking individuals and English-speaking audiences.spanishenglish.com
^ TOP